Việc tích trữ vô tội vạ là một trong những thú vui yêu thích của tôi trong thế giới game. Tuy nhiên, những tựa game được giới thiệu sau đây còn đi xa hơn việc tích trữ đơn thuần. Chúng là đỉnh cao của trải nghiệm sưu tầm ấm áp, thư giãn. Mỗi chiếc lông vũ, con cá, hay món cổ vật bị lãng quên đều là một mảnh ghép của một bức tranh lớn hơn – mở rộng thế giới, hé lộ những câu chuyện mới, hoặc biến một danh sách việc cần làm đơn giản thành điều gì đó ý nghĩa bất ngờ. Một số game lồng ghép việc sưu tầm vào cơ chế di chuyển, cho phép bạn lướt, trèo, hoặc chạy đua đến vật phẩm sáng bóng tiếp theo. Số khác lại làm chậm nhịp độ, để mỗi khám phá đều cảm giác như một bước tiến có chủ đích. Dù thế giới có đầy ắp kho báu ẩn giấu hay chỉ một vật phẩm quý hiếm duy nhất đang chờ được tìm thấy, những tựa game này đều đạt được sự cân bằng hoàn hảo giữa khám phá và phần thưởng. Nếu bạn yêu thích không khí ấm cúng và một danh sách vô tận những thứ cần thu thập, đây chính là điểm khởi đầu dành cho bạn.
12 A Short Hike
Lông Vũ Dẫn Lối Tự Do
Một chiếc lông vũ vàng óng ánh đang lơ lửng trên không trung, phía dưới là khung cảnh núi non hùng vĩ và nhân vật Claire đang chuẩn bị thu thập trong game A Short Hike
- Thể loại: Phiêu lưu
- Ngày phát hành: 5 tháng 4, 2019
- Nhà phát triển: Adam Robinson-Yu
- Nhà phát hành: Adam Robinson-Yu
- Nền tảng: PC, PS4, Switch, Xbox One
- Thời gian hoàn thành: Khoảng 2 giờ
- Điểm Metascore: 88
A Short Hike thực sự rất ngắn. Bạn có thể hoàn thành game chỉ trong một lần chơi, nhưng điều đó chưa bao giờ ngăn cản tôi quay lại nhiều lần. Đây là kiểu game hiểu rằng việc sưu tầm nên vui vẻ, chứ không chỉ đơn thuần là thỏa mãn. Và ở đây, nó thực sự vui – một phần vì cơ chế di chuyển cực kỳ mượt mà. Leo trèo, bay lượn và chạy lên các vách đá khiến việc tìm kiếm những chiếc lông vũ vàng trở nên nhẹ nhàng. Mỗi chiếc lông vũ giúp bạn tăng thêm thể lực, nghĩa là mỗi vật phẩm thu thập mới sẽ mở rộng sự tự do của bạn. Hòn đảo chứa đầy những khám phá nhỏ bé: vỏ sò rải rác dọc bờ biển, rương báu giấu tiền xu, và những mầm cây bạn có thể tưới nước (mà tôi nghĩ cũng được tính là một dạng vật phẩm sưu tầm). A Short Hike không bao giờ làm bạn choáng ngợp với vô số thứ cần tìm, nhưng những gì nó mang lại đều có giá trị – mỗi vật phẩm sưu tầm đều thúc đẩy việc khám phá, khiến một thế giới vốn đã đẹp càng trở nên đáng để lang thang hơn.
11 Hauntii
Hồn Ma Đội Mũ
Nhân vật Hauntii, một hồn ma nhỏ đội chiếc mũ ngộ nghĩnh, đang bay lượn giữa không gian huyền ảo và thu thập những ngôi sao lấp lánh trong game Hauntii
- Thể loại: Phiêu lưu, Twin-stick shooter
- Nhà phát triển: Moonloop Games LLC
- Nhà phát hành: Firestoke
- Nền tảng: PC, PlayStation, Xbox, Switch
- Đánh giá OpenCritic: Strong (Mạnh mẽ)
Đây không phải là một tựa game cozy điển hình. Hauntii mang màu sắc ám ảnh (đúng như tên gọi), kỳ bí, và đôi khi có chút nặng nề, nhưng theo một cách ấm cúng nhất có thể. Bạn là một hồn ma khám phá thế giới bên kia, và thay vì thu thập những thứ thường thấy trong game cozy, bạn lại đi thu thập ký ức. Những mảnh ký ức này hé lộ những câu chuyện đã mất, khiến mỗi vật phẩm sưu tầm đều như một phần của điều gì đó lớn lao hơn. Rồi đến những ngôi sao. Sao là vật phẩm sưu tầm cốt lõi, đóng vai trò như tiền tệ để mở khóa các khu vực mới, thêm vào một yếu tố giải đố nhẹ nhàng. Nhưng vật phẩm sưu tầm yêu thích của tôi lại là những chiếc mũ. Bạn có thể thu thập và đội những chiếc mũ ma nhỏ nhắn, vừa đáng yêu vừa hài hước, đối lập với tông màu u sầu của game. Hauntii cũng có những khoảnh khắc nghiêng về cơ chế bắn súng hai cần điều khiển (twin-stick shooter), nên việc thu thập đôi khi đi kèm một chút thử thách.
10 Mythwrecked: Ambrosia Island
Kỷ Vật Trôi Dạt Muôn Phương
Một chiếc rương báu mở hé lộ những kỷ vật và cổ vật lấp lánh trên hòn đảo Ambrosia, biểu tượng cho việc thu thập ký ức trong game Mythwrecked: Ambrosia Island
- Thể loại: Indie, Phiêu lưu
- Ngày phát hành: 5 tháng 12, 2024 (Dự kiến)
- Nhà phát triển: Polygon Treehouse
- Nhà phát hành: Whitethorn Games
- Nền tảng: Steam, Nintendo Switch, Xbox Series X/S, Xbox One
Những nhân vật này có ổn không vậy? Đó là suy nghĩ đầu tiên của tôi khi chơi Mythwrecked. Game mang một cảm giác kỳ lạ, gần như bất ổn lúc ban đầu – các vị thần Hy Lạp bị mắc kẹt trên một hòn đảo, lạc lối và bối rối, ký ức của họ trôi dạt như những mảnh vỡ. Đó là lúc bạn xuất hiện. Toàn bộ trò chơi xoay quanh việc tìm kiếm những kỷ vật và cổ vật giúp khôi phục ký ức của họ, khiến mỗi vật phẩm sưu tầm trở thành một phần trực tiếp của câu chuyện. Đây không phải kiểu game bạn sưu tầm chỉ để cho có. Mọi thứ bạn tìm thấy đều thúc đẩy cốt truyện tiến triển. Bên cạnh đó, bạn còn thu thập quả ambrosia, dùng để đổi lấy nâng cấp – khiến chúng vừa là vật phẩm sưu tầm vừa là công cụ phát triển. Không khí u ám dần nhường chỗ cho điều gì đó hy vọng hơn khi bạn thu thập được nhiều hơn, điều này khiến Mythwrecked trở thành một trong số ít những game cozy mà vật phẩm sưu tầm chủ động định hình tông màu cảm xúc.
9 Moonglow Bay
Một Câu Chuyện Cảm Động – Từng Con Cá Một
Nhân vật chính trong Moonglow Bay đang quăng câu, xung quanh là vô số loài cá đa dạng và đầy màu sắc, tượng trưng cho hoạt động sưu tầm cá chính của game
- Thể loại: Phiêu lưu, Mô phỏng câu cá, RPG
- Nhà phát triển: Bunnyhug
- Nhà phát hành: Coatsink
- Nền tảng: PC, Xbox One, Xbox Series X/S
- Đánh giá OpenCritic: Fair (Khá)
Moonglow Bay là kết quả của việc lấy tất cả các minigame câu cá trong lịch sử ngành game và biến chúng thành một trải nghiệm độc lập hoàn chỉnh. Câu cá là trái tim và linh hồn của trò chơi này – có 151 loài khác nhau để thu thập, một sự pha trộn giữa các loài cá lấy cảm hứng từ thế giới thực và những loài hoàn toàn hư cấu, kỳ diệu một cách tuyệt vời. Càng bắt được nhiều, bạn càng muốn bắt thêm. Nhưng đây không phải là câu cá chỉ để câu cá. Bạn lấy những gì bắt được và chế biến thành bữa ăn, bán thực phẩm để mang lại sức sống cho một thị trấn đang gặp khó khăn. Và ẩn dưới bề mặt ấm cúng là một điều gì đó xúc động đáng ngạc nhiên. Câu chuyện tình yêu ở trung tâm trò chơi này rất ngọt ngào, nhưng mọi thứ thay đổi đột ngột, giống như bộ phim Up sau mười phút đầu tiên. Tuy nhiên, dòng chảy buồn vui lẫn lộn đó khiến việc sưu tầm cá trở nên ý nghĩa hơn một danh sách việc cần làm – nó giống như đang xây dựng một điều gì đó có giá trị.
8 Tinykin
Bầy Đàn Niềm Vui
Nhân vật chính Milo cùng đội quân Tinykin tí hon đầy màu sắc đang khám phá một môi trường khổng lồ, làm nổi bật cơ chế sưu tầm và tương tác độc đáo của game Tinykin
- Thể loại: Giải đố, Platformer
- Ngày phát hành: 30 tháng 8, 2022
- Nhà phát triển: Splashteam
- Nhà phát hành: tinyBuild
- Nền tảng: Nintendo Switch, PC, PlayStation 4, PlayStation 5, Xbox One, Xbox Series X/S
- Thời gian hoàn thành: Khoảng 6 giờ
- Đánh giá OpenCritic: Strong (Mạnh mẽ)
Có những game cozy, và có những game tỏa ra niềm vui thuần khiết. Tinykin thuộc loại thứ hai. Chạy qua những môi trường quá khổ, thu thập những sinh vật tí hon, đầy màu sắc bám theo bạn như một đội quân đáng yêu – đó là một trong những trải nghiệm sưu tầm thú vị bất ngờ nhất mà tôi từng có. Hệ thống ở đây rất xuất sắc. Bạn không chỉ thu thập các loại Tinykin khác nhau; bạn còn thu thập hàng tá cá thể của mỗi loại. Đó là một hệ thống sưu tầm kép – mỗi sinh vật mới đều quan trọng, và khả năng của chúng cho phép bạn tương tác với môi trường theo những cách mới. Game cũng có thư từ, phấn hoa, cổ vật ẩn và nhiệm vụ phụ, tất cả được gói gọn trong các màn chơi rộng lớn, chi tiết cao. Nhưng thành thật mà nói – phép màu thực sự là số lượng lớn những sinh vật nhỏ bé theo chân bạn. Nó có cơ chế bầy đàn tiên tiến nhưng không hề có một con zombie nào, và tôi yêu điều đó.
7 Spiritfarer
Bạn Sẽ Giỏi Nói Lời Tạm Biệt
Nhân vật Stella đứng trên boong tàu Spiritfarer, bao quanh bởi các linh hồn và những công trình xây dựng độc đáo, thể hiện sự đa dạng trong việc sưu tầm và quản lý của game
- Thể loại: Platformer, Indie, Mô phỏng quản lý
- Ngày phát hành: 18 tháng 8, 2020
- Nhà phát triển: Thunder Lotus Games, Kowloon Nights, Canada Media Fund
- Nhà phát hành: Thunder Lotus Games
- Nền tảng: Xbox One, Stadia, PC, PS4, Switch
- Thời gian hoàn thành: Khoảng 30 giờ
- Đánh giá OpenCritic: Mighty (Rất mạnh)
Đây là một trò chơi về sưu tầm – nhưng không chỉ là vật phẩm. Đúng vậy, bạn thu thập nguyên liệu nấu ăn, đồ trang trí, glim (tiền tệ trong game), và vật liệu nâng cấp, nhưng bạn cũng “sưu tầm” các linh hồn. Bạn đưa họ lên tàu của mình, chăm sóc họ, và – cuối cùng – nói lời tạm biệt. Phần cuối cùng đó khiến Spiritfarer trở thành một trong những game cozy giàu cảm xúc nhất từng được tạo ra. Bản thân việc sưu tầm được tích hợp sâu vào quá trình phát triển của game. Bạn thu thập các khả năng di chuyển mới, cho phép bạn tiếp cận nhiều khu vực hơn, và bạn thậm chí cần phải vượt qua các thử thách platform để lấy một số tài nguyên nhất định. Quá trình chế tạo và nâng cấp bao gồm việc xếp chồng các vật phẩm sưu tầm lên nhau – thứ này dẫn đến thứ khác, cho đến khi bạn có một con tàu được xây dựng hoàn chỉnh. Nhưng các linh hồn mới là phần đáng nhớ nhất. Bạn không thể giữ họ mãi mãi, điều này thêm một lớp buồn bã khiến mọi khoảnh khắc bên họ đều trở nên quý giá.
6 Cozy Grove
Sưu Tầm Và Chế Tạo Theo Thời Gian Thực
Nhân vật chính, một Spirit Scout, đứng giữa những chú gấu ma đầy màu sắc và các vật phẩm thu thập được trong thế giới sống động của Cozy Grove
- Thể loại: Mô phỏng cuộc sống
- Ngày phát hành: 8 tháng 4, 2021
- Nhà phát triển: Spry Fox
- Nhà phát hành: The Quantum Astrophysicists Guild
- Nền tảng: Android, iOS, PC, PS4, PS5, Switch, Xbox One
- Đánh giá OpenCritic: Fair (Khá)
Thu thập những khúc gỗ ma thuật để nuôi một ngọn lửa biết nói là điều tôi chưa bao giờ nghĩ đến trước đây, và giờ nó là một trong những việc yêu thích của tôi. Cozy Grove có một chút của mọi thứ – vật liệu chế tạo, hoa, cá, côn trùng và đồ trang trí – nhưng điều làm cho việc sưu tầm trở nên nổi bật là cách trò chơi diễn ra theo thời gian thực. Bạn không thể “cày” game này. Vật phẩm bị giới hạn trong những gì bạn có thể tìm thấy trong một ngày trong game, nghĩa là các vật phẩm sưu tầm giống như một phần của trải nghiệm dài hơi, có chủ đích hơn. Có lẽ đó là lý do tại sao nó cảm giác như có nhiều thứ để thu thập hơn thực tế. Mặc dù vậy, sự kết hợp của các nhiệm vụ hàng ngày, khám phá từ từ và tương tác ma quái nhẹ nhàng của trò chơi làm cho nó trở thành một trong những trải nghiệm sưu tầm bổ ích nhất trong thể loại cozy.
5 Palia
Thế Giới Của Riêng Bạn, Độc Đáo Theo Cách Của Bạn
Nhân vật trong Palia đang trang trí ngôi nhà của mình với nhiều đồ nội thất và vật phẩm sưu tầm được, thể hiện khả năng tùy biến cao của game
- Thể loại: Mô phỏng, MMO
- Ngày phát hành: 10 tháng 8, 2023 (Early Access PC)
- Nhà phát triển: Singularity 6, Inc.
- Nhà phát hành: Singularity 6, Inc.
- Nền tảng: Nintendo Switch, PC
- Đánh giá OpenCritic: (Chưa có đánh giá tổng hợp cụ thể do game vẫn đang phát triển)
Nếu một trò chơi được cập nhật thường xuyên và tập trung nhiều vào sự thể hiện của người chơi, bạn biết rằng nó sẽ có vô số thứ để thu thập. Palia chứa đầy đồ trang trí nhà cửa, quần áo, hoạt động câu cá, bắt côn trùng và cả thú nhồi bông (đúng vậy, thú nhồi bông). Trò chơi này hoàn toàn tập trung vào việc tạo ra một không gian mang đậm dấu ấn cá nhân của bạn, và với mỗi bản cập nhật, các vật phẩm sưu tầm mới được thêm vào để mở rộng cảm giác cá nhân hóa đó. Hệ thống sưu tầm có chiều sâu – một số thứ có thể mua được, nhưng nhiều thứ cần phải kiếm được thông qua lối chơi. Và rồi còn có những huy chương. Huy chương là những vật phẩm sưu tầm mở khóa các vật phẩm sưu tầm khác, thêm vào một cảm giác tiến triển thỏa mãn. Thậm chí còn có một hệ thống sưu tầm dựa trên thành tích, nơi việc thu thập những thứ nhất định sẽ thưởng cho bạn nhiều vật phẩm độc quyền hơn nữa. Sự kết hợp giữa khám phá, chế tạo và tùy biến sâu sắc làm cho Palia trở thành một trong những MMO tập trung vào sưu tầm đáng giá nhất hiện nay.
4 Garden Paws
Ý Tưởng Cũ; Thực Hiện Mới Mẻ
Nhân vật động vật đáng yêu đang đứng giữa một loạt các vật phẩm thu thập được như cây trồng, khoáng sản và đồ thủ công trong thế giới đầy màu sắc của Garden Paws
- Thể loại: RPG, Mô phỏng cuộc sống
- Ngày phát hành: 20 tháng 10, 2018
- Nhà phát triển: Bitten Toast Games
- Nhà phát hành: Bitten Toast Games
- Nền tảng: PC, Switch
Có rất nhiều vật phẩm sưu tầm trong Garden Paws. Bạn sẽ thu thập cây dại, động vật, vật liệu chế tạo, đá, geodes (đá chứa tinh thể), than đá, rương báu, và thậm chí cả quần áo và phụ kiện. Mọi phần của trò chơi đều xoay quanh vòng lặp sưu tầm – thu thập hạt giống để trồng trọt, chăn nuôi động vật và nâng cấp các cửa hàng trong thị trấn. Ngay cả việc tìm kiếm thức ăn cũng hấp dẫn hơn so với các game mô phỏng nông trại khác, vì nó góp phần mở rộng cả trang trại của bạn và thị trấn xung quanh. Mặc dù mô típ “thừa kế một trang trại từ ông bà đã mất” đang dần trở nên cũ kỹ, cơ chế sưu tầm ở đây lại mang đến cảm giác mới mẻ. Sự kết hợp giữa trồng trọt, chế tạo và khám phá giữ cho mọi thứ luôn hấp dẫn, và mỗi vật phẩm sưu tầm mới đều góp phần vào cảm giác tiến triển chung. Bạn không chỉ sưu tầm cho riêng mình – bạn đang tích cực xây dựng một thứ gì đó lớn hơn, dù đó là trang trại, nền kinh tế địa phương, hay một tủ quần áo ngày càng đa dạng với những bộ trang phục đáng yêu. Đây là một trò chơi nặng về sưu tầm, phát triển mạnh nhờ sự đa dạng, và đó chính là điều khiến nó trở nên gây nghiện.
3 Disney Dreamlight Valley
Khôi Phục Phép Màu Disney
Nhân vật người chơi đứng cùng các nhân vật Disney và Pixar nổi tiếng như Mickey, Goofy trong một khung cảnh tươi sáng, đầy ắp các vật phẩm và đồ trang trí đặc trưng của Disney Dreamlight Valley
- Thể loại: Mô phỏng cuộc sống
- Ngày phát hành: 5 tháng 12, 2023 (Ra mắt chính thức)
- Nhà phát triển: Gameloft
- Nhà phát hành: Gameloft
- Nền tảng: PC, PS4, PS5, Switch, Xbox One, Xbox Series X/S, Apple Arcade
- Thời gian hoàn thành: Khoảng 27 giờ (cốt truyện chính)
- Đánh giá OpenCritic: Strong (Mạnh mẽ)
Trò chơi này được thiết kế để sưu tầm. Quần áo, đồ nội thất, cây trồng, cá, đá quý, sinh vật nhỏ – bạn kể tên đi, có lẽ bạn đều có thể sưu tầm nó. Thậm chí còn có một hệ thống kiểu battle pass gọi là Star Path, bổ sung thêm các vật phẩm sưu tầm giới hạn thời gian. Nếu bạn không lấy chúng khi còn có sẵn, chúng sẽ biến mất vĩnh viễn – tôi không thích loại tính năng này, nhưng nó khá phổ biến ngày nay. Rồi đến các nhân vật. Bạn thực sự “sưu tầm” họ, mời các biểu tượng của Disney và Pixar trở lại thung lũng của bạn. Mảnh ký ức, công thức nấu ăn, vật liệu tìm kiếm – không thiếu thứ để thu thập, khiến đây trở thành một trong những hệ thống sưu tầm mở rộng nhất trong thể loại cozy. Và bởi vì Disney Dreamlight Valley liên tục được cập nhật nội dung mới, danh sách những thứ cần sưu tầm cứ thế dài thêm. Dù bạn tập trung vào trang trí, làm nhiệm vụ hay tích trữ vật phẩm quý hiếm, luôn có điều gì đó mới mẻ để theo đuổi.
Những tựa game này chứng minh rằng việc sưu tầm không chỉ là lấp đầy một danh sách; đó là về hành trình khám phá, niềm vui khi tìm thấy một thứ gì đó đặc biệt, và cách những vật phẩm nhỏ bé có thể dệt nên những câu chuyện lớn lao hoặc mang lại sự bình yên giản dị. Dù bạn là một người chơi kỳ cựu hay mới làm quen với thể loại cozy, chắc chắn sẽ có một thế giới sưu tầm đang chờ bạn khám phá. Hãy chọn một tựa game, bắt đầu cuộc phiêu lưu thu thập của riêng mình và chia sẻ những khoảnh khắc đáng nhớ đó với cộng đồng game thủ!
