Steal a Brainrot kiện bản sao trong Fortnite bắt đầu thu hút sự chú ý trên toàn cầu khi Spyder Games — nhóm phát triển đứng sau hiện tượng meme trên Roblox — đệ đơn yêu cầu gỡ bỏ và bồi thường đối với một bản đồ có tên Stealing Brainrots trong Fortnite, do Thomas Van Der Voort tạo ra. Vụ kiện cáo buộc bản đồ Fortnite sao chép “protectable expressions” của Steal a Brainrot, bao gồm cả nghệ thuật và thiết kế gameplay, và yêu cầu mọi lợi nhuận phát sinh nộp lại cho bên nguyên đơn (nguồn: Aftermath, GameRant).
Bối cảnh: từ hiện tượng meme trên Roblox tới tranh chấp pháp lý
Steal a Brainrot là một trò chơi dạng săn kho báu dựa trên meme, phát triển trong hệ sinh thái Roblox và đạt được sức lan tỏa phi thường: theo báo cáo, trò chơi đã thiết lập mốc hơn 25 triệu người chơi đồng thời vào tháng 10/2025 và gần 6 tỷ lượt chơi tổng cộng; đồng thời liên tục nằm trong top 3 game phổ biến nhất trên Roblox, góp phần vào đợt tăng kỷ lục người dùng đồng thời của Roblox (nguồn: GameRant). Trong khi đó, Fortnite với môi trường Creative cho phép người dùng tạo bản đồ và trải nghiệm riêng, đã trở thành nền tảng nơi xuất hiện cả phiên bản “được cấp phép” lẫn những bản sao gây tranh cãi.
Steal a Brainrot hướng tới nhóm game thủ thích trải nghiệm ngắn, mang tính cộng đồng cao — đặc trưng của cả Roblox và một phần người chơi Fortnite Creative. Độ phổ biến và tính viral của trò chơi khiến việc bảo vệ IP trở nên cần thiết để tránh mất kiểm soát thương hiệu và trải nghiệm gốc.
Ảnh bìa Steal a Brainrot trên Roblox, thể hiện giao diện bản đồ meme săn kho báu
Nội dung vụ kiện: cáo buộc, mục tiêu và tình trạng hiện tại
Theo đơn kiện của Spyder Games nộp vào ngày 23/10, tựa game Stealing Brainrots trong Fortnite bị cho là sao chép nhiều yếu tố trực quan và thiết kế có thể bảo hộ của Steal a Brainrot. Mục tiêu pháp lý của Spyder Games gồm: gỡ bỏ bản đồ bị cáo buộc vi phạm trên nền tảng Fortnite và thu hồi mọi lợi nhuận thu được từ bản đồ đó (nguồn: Aftermath).
Tại thời điểm báo cáo, bản đồ Stealing Brainrots dường như đã bị vô hiệu hóa trên Fortnite, nhưng chưa rõ đây là hành động của Epic Games (chủ quản Fortnite) hay do chính tác giả bản đồ thực hiện. Bên bị kiện chưa công khai phản hồi chính thức, nên tiến trình pháp lý và các lập luận bào chữa vẫn còn nhiều ẩn số.
Ảnh bìa Stealing Brainrots trên Fortnite, minh họa giao diện bản đồ bị cáo buộc sao chép
Tác động tới hệ sinh thái sáng tạo và trường hợp phiên bản được cấp phép
Một khía cạnh quan trọng của vụ việc là tồn tại một phiên bản “được cấp phép” chạy trên Fortnite, mang tên Steal The Brainrot — phiên bản này hoạt động hợp pháp trên nền tảng với sự cho phép của chủ sở hữu gốc. Việc xuất hiện bản đồ bị cáo buộc sao chép có thể gây nhầm lẫn cho người chơi, phân tán lưu lượng khỏi phiên bản được cấp phép và làm giảm giá trị thương mại của sản phẩm chính chủ. Do đó, việc gỡ bỏ bản đồ vi phạm không chỉ là vấn đề pháp lý mà còn là chiến lược bảo vệ thị trường cho phiên bản có bản quyền.
Việc Epic Games xử lý các khiếu nại bản quyền trong môi trường Fortnite Creative sẽ trở thành tiền lệ quan trọng: nền tảng cần cân bằng giữa tự do sáng tạo của người dùng và quyền bảo vệ tài sản trí tuệ của nhà phát triển. Quyết định cuối cùng có thể ảnh hưởng tới cách nền tảng quản lý nội dung user-generated và các quy trình xử lý tranh chấp trong tương lai.
Ảnh minh họa vũ khí trong Steal a Brainrot, liên quan tới cáo buộc sao chép nghệ thuật và thiết kế
Khó khăn pháp lý cho bị đơn và yếu tố cần xét
Về mặt luật bản quyền, có hai trục phân định thường thấy: ý tưởng/khái niệm (idea/mechanic) — thường không được bảo hộ — và cách thể hiện cụ thể (expression) — có thể được bảo hộ. Đơn kiện của Spyder Games nhắm vào “protectable expressions” (nghệ thuật, thiết kế giao diện, tài sản đồ họa), tức là những yếu tố phi cơ chế có thể được chứng minh là sao chép trực tiếp. Với tiêu đề gần như giống hệt (Steal a Brainrot vs Stealing Brainrots) và mô phỏng gameplay tương đồng, bị đơn có thể gặp khó nếu nguyên đơn cung cấp bằng chứng cho thấy có sao chép trực tiếp tài sản đồ họa, âm thanh hoặc mã nguồn.
Tuy nhiên, nếu bị đơn có thể chứng minh tính độc lập trong sáng tạo hoặc chỉ mượn những cơ chế gameplay chung (không phải biểu hiện cụ thể), thì khả năng phản bác sẽ khả thi hơn. Hiện chưa có thông tin rằng bị đơn sẽ phản kháng, và vụ việc có thể kéo dài với các bước xác minh bằng chứng, thẩm định chuyên môn về nghệ thuật/game design và quyết định từ nền tảng.
Kết luận: hệ quả dài hạn và lời kêu gọi hành động
Vụ kiện giữa Spyder Games và tác giả Stealing Brainrots đặt ra câu hỏi lớn về ranh giới giữa cảm hứng, chuyển thể và vi phạm trong môi trường sáng tạo do người dùng điều hành. Kết quả của vụ việc sẽ có tác động không chỉ đến các bên liên quan mà còn tới cách nền tảng như Fortnite xử lý nội dung do người dùng tạo ra. Đối với cộng đồng game thủ: nếu bạn quan tâm tới nguồn gốc và tính hợp pháp của trải nghiệm mình chơi, hãy ưu tiên phiên bản chính chủ hoặc các bản được cấp phép.
Bạn nghĩ sao về ranh giới giữa sao chép và cảm hứng trong game? Hãy chia sẻ quan điểm và nhân vật/trải nghiệm ưa thích của bạn trong Steal a Brainrot hoặc phiên bản Fortnite tương ứng.
Nguồn tham khảo:
- Aftermath — báo cáo vụ kiện Steal a Brainrot vs Stealing Brainrots (tham khảo thông tin vụ việc)
- GameRant — tổng quan về sự phổ biến của Steal a Brainrot trên Roblox và các liên kết tới các phiên bản trong Fortnite
